بازاریابی یک اصطلاح تجاری است که کارشناسان آن را به ده‌ها روش مختلف تعریف کرده‌اند. درواقع، مارکتینگ یک فرآیند مدیریتی است که از طریق آن محصولات و خدمات به مشتری منتقل می‌شود. این فرآیند شامل: شناسایی یک محصول، تعیین تقاضا، تصمیم‌گیری در مورد قیمت و انتخاب کانال‌های توزیع است.
تعاریف رسمی و مهم مارکتینگ:
دیکشنری کالینز:
«مارکتینگ سازمان دادن به‌منظور فروش یک محصول است، به‌عنوان‌مثال، تصمیم‌گیری در مورد قیمت و مناطقی که باید عرضه شود و چگونگی نحوه تبلیغ محصول.»
انجمن بازاریابی آمریکا:
«مارکتینگ، مجموعه‌ای از مؤسسات، و فرآیندهایی است برای ایجاد، ارتباط ارائه و مبادله پیشنهادها.»
سایت domycreatinvewritings.co:
«بازاریابی حوزه وسیعی از تجارت را پوشش می‌دهد، ازجمله: نحوه ارتباط، نام تجاری، طراحی، قیمت‌گذاری، تحقیقات بازار، روانشناسی مصرف‌کننده و میزان اثربخشی محصول»
انواع روش‌های بازاریابی
الف) بازاریابی کسب‌وکار به کسب‌وکار (B2B)
در این نوع بازاریابی، هدف اصلی سایر کسب‌وکارهاست. درواقع در روش B2B هدفِ شرکت، تأمین محصولات یا خدمات برای شرکت‌های دیگر است.
معمولاً محصولات فیزیکی که شرکت‌ها به سایر مشاغل می‌فروشند «کالاهای صنعتی» هستند. به‌عنوان‌مثال کارخانه‌هایی که مواد خام برای کارخانه‌های پلاستیک‌سازی می‌سازند، یا تولیدکننده‌هایی که نخ برای استفاده در تجارت نساجی تولید می‌کنند.
ب) بازاریابی کسب‌وکار به مشتری (B2C)
در این بازاریابی هدف اصلی مشتری است. درواقع در روش B2C هدفِ شرکت، تأمین نیازها و کسب رضایت مشتری است.
این کسب‌وکارها به مستقیماً با مشتری در تماس هستند؛ مانند بوتیک، فروشنده لوازم‌خانگی، کافی‌شاپ‌ها و….
ج) بازاریابی B2B + B2C
بعضی از شرکت‌های بزرگ رویکرد بازاریابی یکپارچه دارند. یعنی آن‌ها به‌طور هم‌زمان هم با مشتری و هم با مشاغل کار می‌کنند.
به‌عنوان‌مثال، شرکت کوکاکولا می‌داند که بازاریابی B2C آن باید موفق باشد. به زبان ساده؛ باید سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های کوچک‌تر – B2B – را متقاعد کند که فضای قفسه را برای محصولاتش مهیا کنند.
اکثر سازندگان کالاهای بادوام نیز رویکرد بازاریابی یکپارچه دارند. به‌عنوان‌مثال، گروه Haier بر مصرف‌کنندگان فردی (B2C) تمرکز می‌کند. بااین‌حال، با سوپرمارکت‌ها، فروشگاه‌های بزرگ و سایر فروشگاه‌های خرده‌فروشی (B2B) نیز در تعامل است.
بازاریابی استخدامی
بازاریابی استخدامی شامل همه ابزارها و استراتژی‌هایی است که کارفرمایان برای تعامل، جذب و در نهایت استخدام افراد بااستعداد استفاده می‌کنند. هدف از این بازاریابی تشویق افراد برای پیوستن به این کسب‌وکار است.
در این مارکتینگ از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، رسانه‌های اجتماعی و سایر استراتژی‌های بازاریابی دیجیتال استفاده می‌شود.
به گفته آدریان سرنات، مدیرعامل و یکی از بنیان‌گذاران SmartDreamers:
«بازاریابی استخدام، فرآیندی است که در آن تلاش می‌شود افراد بااستعداد جذب شرکت‌ها شوند. این بازاریابی شامل استراتژی‌ها و تاکتیک‌هایی است که کارفرمایان برای جذب، مشارکت و پرورش کارکنان بااستعداد قبل از درخواست شغل استفاده می‌کنند.»
استراتژی بازاریابی
استراتژی بازاریابی باید تمام اهداف یک شرکت را در یک برنامه یکپارچه و جامع تعریف کند. درواقع باید از داده‌های تحقیقات بازار برای ایجاد استراتژی خود استفاده کنید. با ما همراه باشید تا این فرآیند را برای شما توضیح دهیم.
فرآیند استراتژی بازاریابی
هدف مارکتینگ باید روی مشتریان بالقوه باشد. یعنی بازاریابی هرچقدر هم خوب انجام شود اما بدون استراتژی درستی باشد محکوم‌به شکست است. تنها استراتژی برای بازاریابی این است: «چه تعداد مشتری جذب کرده‌اید؟»
یک استراتژی درست باید شامل تحقیق در مورد توسعه محصول یا خدمات، نحوه دسترسی محصول یا خدمات به بازار (کانال‌ها) و نحوه اطلاع مشتریان از آن (ارتباطات) باشد.
همچنین باید تلاش کنید تا موقعیت منحصربه‌فردی را برای محصول یا کسب‌وکار تعریف کنید تا آن را از رقبای خود متمایز کنید.
بازاریابی در مقابل فروش
این نوع بازاریابی باهدف فروش بیشتر انجام می‌شود. درواقع با این بازاریابی کسب‌وکار شما رونق بیشتری خواهد گرفت و تنها هدفش جذب مشتری و بعد از آن وفادار کردن مشتری برای کسب‌وکار شما است.
بخش‌های مختلف بازاریابی
تبلیغات
تبلیغات شامل ترویج یک ایده یا محصول در بازار با قرار دادن تبلیغات در رسانه‌ها است.
مشارکت جامعه
این اصطلاح به معنای کار با جامعه محلی است. این نه‌تنها برای جایگاه شرکت در سطح محلی و به‌عنوان راهی برای افزایش وفاداری مشتریان خوب است، بلکه برای روحیه شرکت نیز عالی است.
به‌عنوان‌مثال می‌توان به حمایت مالی از رویدادهای محلی، ریاست جلسات، کار داوطلبانه در مدارس یا مراکز محلی جوانان و تعلق به انجمن‌های محلی اشاره کرد.
خدمات مشتری
اساساً این شامل ارائه کمک و مشاوره به افرادی است که محصول را خریداری کرده‌اند. در بسیاری از مشاغل، فروشندگان این خدمات را قبل، حین و بعد از فروش به مشتریان ارائه می‌دهند.
همیشه به یاد داشته باشید که خدمات خوب به مشتریان، مشتریان راضی را به دنبال خود می‌آورد. اگر رقبای شما خدمات خوبی برای مشتری داشته باشند و شما این‌طور نباشید، احتمالاً سهم بازار را به آن‌ها برای همیشه از دست خواهید داد.
بازاریابی مستقیم
این رویکرد شامل ارسال مستقیم پیام شما به مصرف‌کنندگان از طریق بروشورها، فرم‌ها، کاتالوگ‌ها و همچنین تبلیغات خیابانی است.
توزیع
توزیع بخشی از زنجیره مدیریت است. این شامل حمل‌ونقل یک محصول از انبار به فروشگاه یا سوپرمارکت است.
تحقیقات بازار
تحقیقات بازار فرآیند جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات است. این داده‌ها شرکت را از نحوه واکنش مردم به محصولات فعلی و آینده خودآگاه‌تر می‌کند.
درواقع شاید خودتان هم متوجه نشوید اما صاحبین کسب‌وکار همیشه در حال انجام تحقیقات بازار هستند. این به این معنی است که وقتی با مشتریان خود در مورد کسب‌وکار صحبت می‌کنید یا هر زمان که سعی می‌کنید بفهمید رقیب چه می‌کند، در حال انجام تحقیقات بازار هستید. تحقیقات بازار خوب می‌تواند داده‌های زیادی در مورد محصولات، مشتریان و بازار کسب‌وکار برای بازاریابی به شما بدهد.
برنامه‌ریزی رسانه‌ای
آژانس‌های تبلیغاتی معمولاً این نوع مارکتینگ را انجام می‌دهند. این شرکت‌ها بهترین رسانه‌ها را برای رسیدن به بازار هدف پیدا می‌کنند. نمونه‌هایی از رسانه‌ها عبارت‌اند از: اینترنت، پوستر، تلویزیون، رادیو، روزنامه‌ها و مجلات فیزیکی و …
قیمت‌گذاری محصول
هنگام تعیین قیمت، باید در نظر بگیرید که تولید و تحویل محصول چقدر هزینه دارد. همچنین باید در نظر بگیرید که رقبا به چه قیمتی آن را می‌فروشند، کیفیت آن، برند و….
قیمت بیشتر محصولات به‌ندرت برای مدت طولانی ثابت می‌ماند. هزینه‌های تولید ممکن است تغییر کند، حقوق افزایش یابد، یا رقبا ممکن است به‌طور ناگهانی تخفیف ارائه دهند یا قیمت‌های خود را افزایش دهند. شما باید همیشه از هر عاملی که بر قیمت تأثیر می‌گذارد آگاه باشید.
اینترنت و بازاریابی
با ظهور اینترنت، مارکتینگ بسیار محبوب شد. بازاریابی در اینترنت شامل استفاده از محتوایی – خبرنامه‌ها، وبلاگ‌ها، پادکست‌ها، نظرات و … است که کاربران آنلاین را جذب محصول می‌کند.
اصطلاحی که متخصصان بازاریابی اینترنتی همیشه از آن استفاده می‌کنند «نرخ پرش» است. نرخ پرش به درصد افرادی اطلاق می‌شود که پس از بازدید از یک صفحه وب‌سایت را ترک می‌کنند.
به‌عبارت‌دیگر، به‌جای رفتن به صفحه دیگری در همان سایت، آن‌ها را ترک می‌کنند – آن‌ها به بیرون پرتاب می‌شوند. هر چه نرخ پرش کمتر باشد، بهتر است. پس بیشتر تلاش‌ها در مارکتینگ اینترنت به این موضوع برمی‌گردد که کاری کند تا مشتری از صفحه آن‌ها خارج نشوند.
مثال‌هایی از اینترنت مارکتینگ
بازاریابی از طریق شبکه‌های اجتماعی
رسانه‌های اجتماعی راهی عالی برای جذب مشتریان بالقوه است. ۷۸ درصد از جمعیت ایالات‌متحده از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. این تعداد از سال ۲۰۰۸ بیش از سه برابر شده است. با به کارگیری استراتژی‌های رسانه‌های اجتماعی، شانس کسب‌وکارها برای موفقیت بسیار افزایش می‌یابد. شبکه‌های اجتماعی هر روز پرمخاطب‌تر از روز قبل می‌شوند. شاید بهتر است بگوییم در دنیای امروز بدون حضور داشتن در شبکه‌های اجتماعی قطعاً در مارکتینگ شکست خواهید خورد.
بازاریابی محتوا
یک سایت بسازید! با داشتن سایت علاوه بر فروش محصولات و کسب اعتبار می‌توانید تولید محتوا انجام دهید و با مخاطبان خود بیشتر ارتباط بگیرید. از طرفی محصولات خود را بهتر و کامل‌تر معرفی کنید.
بازاریابی ایمیلی
ایمیل به‌عنوان سرویس (EaaS) نمونه عالی دیگری از بازاریابی است. بازاریابان می‌توانند از بازاریابی ایمیلی برای جلب‌توجه به راه‌حل‌هایی که شرکت‌ها یا مصرف‌کنندگان به آن نیاز دارند، استفاده کنند. درواقع، ایمیل مارکتینگ اغلب به‌عنوان مهم‌ترین تاکتیک بازاریابی برای شرکت‌ها است تا با مخاطبان میلیونی ارتباط مستقیم بگیرند.
منابع: